Hoofdstuk 1
1
Aard &
omvang
omvang
CoMensha heeft vanuit het ministerie van JenV de opdracht om de aard en omvang van slachtoffers van mensenhandel in Nederland in beeld te brengen. Hiertoe registreert CoMensha aanmeldingen van slachtoffers van mensenhandel. Dit doen we ten behoeve van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen en ten behoeve van andere ketenpartners. Mede op basis van deze aanmeldingen signaleert CoMensha knelpunten, tendensen en succesfactoren in de uitvoering van het mensenhandelbeleid. De aanmeldgegevens worden geanonimiseerd verstrekt aan de Nationaal Rapporteur.
Het jaar 2021 in één oogopslag
In 2021 zijn 791 nieuwe slachtoffers bij CoMensha aangemeld. Het merendeel was vrouw (510 slachtoffers, 64%) en meerderjarig (702 slachtoffers, 89%). De Nederlandse nationaliteit komt het vaakst voor onder de slachtoffers (237 slachtoffers, 30%), gevolgd door de Roemeense (95 slachtoffers, 12%) en de Nigeriaanse nationaliteit (68 slachtoffers, 9%). Van het totaal aantal slachtoffers hebben 392 slachtoffers (46%) te maken gehad met uitbuiting in de seksuele dienstverlening en 326 slachtoffers (39%) met uitbuiting in de gereguleerde arbeid en dienstverlening.
Figuur 1: Aantal slachtoffers 2011 - 2021
Figuur 2: Totaal aantal slachtoffers
onderverdeeld naar geslacht
Figuur 3: Totaal aantal slachtoffers
onderverdeeld naar leeftijd (18-/18+)
Figuur 4: Top 5 meest
voorkomende nationaliteiten
Figuur 5: Totaal aantal gemelde
sectoren van uitbuiting[1]
‘Mensenhandel is een ontkenning van de waardigheid van de mens en daarmee een groot en fundamenteel onrecht dat niet past in een beschaafde samenleving als de onze. Toch is dit ook in ons land de praktijk voor te veel mensen. De strijd tegen dit grote onrecht wordt gevoerd met vele partners, waarin de rol van CoMensha van groot belang is. De afgelopen jaren zijn met elkaar grote stappen gezet: dank daarvoor!’
Eric van der Burg, Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid (JenV)
‘We hebben het afgelopen jaar hard gewerkt om de gegevens van de slachtoffers geautomatiseerd aan te kunnen aanleveren. CoMensha is zo in staat om de slachtoffers te helpen op weg naar een beter leven en de aard en omvang van mensenhandel in beeld te brengen. Die gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de aanpak van mensenhandel is iets om trots op te zijn’.
Joep Pattijn, Programmadirecteur Vreemdelingenzaken en Migratiecriminaliteit Nationale Politie
quote quote
quote quote
'Mensenhandel is een grove schending van fundamentele mensenrechten, waarbij slachtoffers niet vrij zijn om over hun eigen leven te beslissen. Binnen de integrale aanpak is de zorg voor het slachtoffer absoluut noodzakelijk. CoMensha vervult daarbij een belangrijke rol. Zij geven slachtoffers een gezicht en zorgen voor inzicht in aard en omvang van dit ernstige delict.'
Gerrit van der Burg, voorzitter van het College van procureurs-generaal van het Openbaar Ministerie en voorzitter Taskforce Mensenhandel
‘We hebben het afgelopen jaar hard gewerkt om de gegevens van de slachtoffers geautomatiseerd aan te kunnen aanleveren. CoMensha is zo in staat om de slachtoffers te helpen op weg naar een beter leven en de aard en omvang van mensenhandel in beeld te brengen. Die gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de aanpak van mensenhandel is iets om trots op te zijn’.
Joep Pattijn, Programmadirecteur Vreemdelingenzaken en Migratiecriminaliteit Nationale Politie
'Mensen functionerend op het niveau van een licht verstandelijke beperking zijn kwetsbaar voor uitbuiting. Goede signalering, opvang en behandeling zijn van belang om (de gevolgen van) uitbuiting voor hen tegen te gaan. Wij zijn blij met het enthousiasme waarmee CoMensha met Koraal dit thema landelijk op de agenda zet door samen het Nationaal gesprek Uitbuiting & LVB te organiseren.'
Ingrid Widdershoven, bestuurder van Koraal
‘We hebben het afgelopen jaar hard gewerkt om de gegevens van de slachtoffers geautomatiseerd aan te kunnen aanleveren. CoMensha is zo in staat om de slachtoffers te helpen op weg naar een beter leven en de aard en omvang van mensenhandel in beeld te brengen. Die gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de aanpak van mensenhandel is iets om trots op te zijn’.
Joep Pattijn, Programmadirecteur Vreemdelingenzaken en Migratiecriminaliteit Nationale Politie
[1] Het aantal sectoren van uitbuiting is hoger dan het aantal slachtoffers omdat een slachtoffer met meerdere sectoren van uitbuiting te maken kan hebben gehad.
Monitoring en Evaluatie-bijeenkomst OMM
In mei 2020 vond de eerste Monitoring en Evaluatie-bijeenkomst OMM plaats, georganiseerd door de VNG en VWS. CoMensha stelde een evaluatierapportage op, inclusief cijfermateriaal over de bezetting, aard en omvang en in-, door- en uitstroom. Ook vroegen we naar knelpunten en scholingsbehoefte. Knelpunten waren onder meer snelle toegang tot geestelijke gezondheidszorg wegens wachtlijsten en het werven van gekwalificeerd personeel. Eind 2020 werd de tweede periodieke rapportage aangeleverd, begin 2021 vond de tweede monitoring en evaluatiebijeenkomst plaats.
Aantal slachtoffers in 2011-2021
Slachtoffers 2021 onderverdeeld naar geslacht
Slachtoffers 2021 onderverdeeld naar leeftijd
Slachtoffers 2021 onderverdeeld naar nationaliteit
De Nederlandse nationaliteit komt het vaakst voor onder de slachtoffers (237 slachtoffers, 30%), gevolgd door de Roemeense (95 slachtoffers, 12%) en de Nigeriaanse nationaliteit (68 slachtoffers, 9%).
Sector van uitbuiting in 2021